Je zou bijna denken: waarom schrijf ik hier eigenlijk nog over? Toch krijg ik heel vaak de vraag. Het gaat niet alleen over het toegankelijker maken van een dansles, maar ook over repetities, voorstellingen en creatieve werkprocessen. Eigenlijk schreef ik in 2017 al mijn eerste boek Unload to Upload dat hierover ging. Daarna volgden nog twee onderzoeken die dieper ingingen op de werkwijze die we bij Misiconi toepassen. Blijkbaar is het nog steeds relevant – of misschien willen mensen gewoon graag praktische tools. Nou, hier zijn ze dan!
Let op: dit is geen Ikea-handleiding die kant-en-klaar op alles past. Je moet vooral zelf intuïtief te werk gaan en kijken wat nodig is in jouw situatie.
1. Begin met een warme ontvangst
Voor mij begint een repetitie altijd bij binnenkomst. Het liefste zet ik koffie en thee klaar, zodat iedereen even kan landen, gezien wordt en eventueel kan delen wat er die ochtend is gebeurd of wat hij of zij heeft meegemaakt. Zelf vind ik dit ook prettig, omdat ik zo gelijk kan zien hoe iedereen erbij zit. Een klein moment van aandacht kan een groot verschil maken.
2. Communicatie is key
Heldere communicatie is essentieel, zowel verbaal, visueel als auditief.
- Leg instructies mondeling en visueel uit.
- Demonstreer handelingen waar mogelijk.
- Herhaal of geef voorbeelden stap voor stap.
- Soms helpt een object, metafoor of associatie om iets duidelijk te maken.
Door te combineren en variëren, vergroot je de kans dat iedereen kan volgen en meedoen.
3. Stimuleer gelijke deelname
Gelijke deelname is cruciaal in een werkproces.
- Laat deelnemers rouleren in leidinggevende of spreekrol.
- Creëer kleine groepjes waarin iedereen actief kan bijdragen.
- Geef ruimte voor stilte: sommige mensen hebben tijd nodig om zich uit te spreken.
Zo ontstaan er meer kansen voor iedereen om zijn of haar stem te laten horen en bij te dragen aan het geheel.
4. Wees flexibel en geduldig
Vallen hoort bij leren; aanpassen hoort bij inclusie.
- Plan pauzes en wees bewust van energieverschillen.
- Pas tempo en instructies aan wanneer nodig.
- Accepteer dat fouten gebeuren en gebruik ze als leerpunt.
Flexibiliteit en geduld maken dat iedereen kan meedoen op een manier die bij hem of haar past.
5. Reflectie en opvolging
Ik geloof echt in continue groei, hoe klein of groot deze ook mag zijn.
- Vraag deelnemers om feedback: wat ging goed, wat kan beter? Wat vond je leuk en wat minder?
- Noteer aandachtspunten voor de volgende keer.
- Vier kleine successen en bijdragen van iedereen, en laat dit vooral ook persoonlijk weten.
Door stil te staan bij wat werkt en wat nog beter kan, maak je toekomstige repetities steeds inclusiever en waardevoller voor iedereen. Inclusie is niet alleen een “leuk extraatje” voor een dansles of repetitie; het is juist ook cruciaal in een professionele setting. Door ruimte te maken voor iedereen, ook mensen met een beperking, ontstaat een omgeving waarin meer mensen kunnen meedoen en zijn of haar talenten kunnen laten zien. Dit verrijkt het creatieve proces. Verschillende perspectieven en ervaringen versterken het eindresultaat en leiden tot nieuwe inzichten en verrassende oplossingen. Bovendien zien we vaak dat deelnemers meer inzet tonen wanneer ze zich gehoord en welkom voelen, waardoor het hele team sterker, gemotiveerder en hechter wordt.
Inclusieve repetities zijn geen eindpunt, maar een voortdurend proces van vallen, opstaan en samen groeien. Met deze tips kun je een omgeving creëren waarin iedereen zich welkom voelt én kan schitteren.
