Workshops rondom inclusie zijn niet weg te denken. En daarbij het kant en klare handboek in zekere zin ook niet. Voor een reden natuurlijk, want er is nog wel wat werk aan de winkel om de wereld inclusiever te maken. Maar soms lijken we te vergeten dat inclusie geen programma, plan of workshop is. Maar een leefwijze waarin we continue opzoek zijn naar een betere versie van onszelf. Met het liefst leercurve die we kunnen aan gaan. Het valt stek te vergelijken met een zelfontwikkelingscursus of een therapie sessie waarin we opzoek gaan naar hoe wij onszelf plaatsen in de wereld en ons afvragen hoe we willen dealen met tegenslagen en problemen die we ondervinden. Inclusie is meer een handleiding voor het leven.
Zelfhulpboeken hebben een stappenplan of een bepaalde route die we kunnen volgen. Inclusie heeft dit niet. Al kom je denk ik best een eind met de huidige agenda’s en werk documenten. Wat ik bedoel te zeggen is dat inclusie niet voorgekauwd kan worden. Je moet iets aan gaan, iets in jezelf om verder te komen. Zelfs het kant en klare plan zul je moeten ombuigen tot iets dat bij jou past.
Wil je een inclusie-onist worden dan moet je eigenlijk proberen een filosoof te worden met een tikkeltje introspectie. Steeds slimmer willen worden en verbindingen kunnen leggen tussen de wereld, jezelf, je gedrag, het gedrag van anderen, en nog veel meer. En dan als je denkt dat je de oplossing gevonden hebt, moet je eigenlijk weer opnieuw jezelf bevragen. Daarom zou ik eigenlijk eerder pleiten voor een snelcursus filosoof worden met extra literatuur rondom inclusie. De mensen die zich dan opgeven willen daadwerkelijk ook inzichten in een ander perspectief. En Wellicht komt er dan nog een prachtig innovatief idee dat het hele inclusie debat in discours kan brengen.
Soms vraag ik mezelf dan ook af, hebben deze workshops of programma’s nut? Want het enige wat we vaak doen in het gehele inclusie debat is allemaal hetzelfde roepen, of aansluiten bij wat de norm vindt. Je moet immers Woke zijn. Want we weten allemaal dat je wordt afgerekend op het moment dat je een andere weg kiest. Toch zijn er zo veel meer meningen en nuances. En het niet weten, of het niet willen aangaan, of het zelfs niet kunnen zien van iets in jezelf, je positie, is ook okay. We hebben niet allemaal de middellen om onze leefwijze in een keer te veranderen. Het begint immers bij proberen. De bereidheid te willen. En natuurlijk ben je het wel eens oneens en moet je een keer iets meer pushen. Maar het volgen van een plan of kant en klare handleidingen is geen optie. Doe het op je eigen manier en geef het op je eigen manier vorm zodat het structureel onderdeel wordt van je leven en werk.
inclusie is het proberen ‘dat’ vast te grijpen ‘dat’ constant beweegt. Met de beste intenties handelen mensen vanuit hun visie in het leven. We moeten hier niet kwaad of geïrriteerd door raken als deze anders zijn dan we verwachten. Het enige dat je kan doen is het goede voorbeeld zijn en je leven leven zoals jij gelooft dat het de wereld een beetje beter maakt.
Met dit in het achterhoofd is het soms extra confronterend en soms gek dat je leefwijze, de mannier hoe je over inclusie denkt, langs een meetlat wordt gelegd. Het is namelijk geen eindstreep of een moment opname. Het is je gehele leven, je oevre, je gedrag en acties daarbinnen die uit maken!
