Het is weer 1 januari 2025. En zoals elk jaar, traditiegetrouw, schrijf ik mijn wishlist voor het jaar dat komt: 2026.
De cultuurplannen zijn verdeeld voor de komende vier jaar. Er is nu al een run op projectsubsidies. Makers staan in de rij, instellingen trekken aan de bel, en prachtige initiatieven lijken te moeten stoppen nog voor ze goed en wel op gang zijn gekomen. En daarbovenop: de wereld staat nog steeds in brand. Letterlijk en figuurlijk. Klimaat, ongelijkheid, oorlog, systeemdruk het sijpelt allemaal onze studio’s en repetitieruimtes binnen.
Toch geloof ik dat kunstenaars niet alleen midden in de realiteit staan, maar ook aan de randen. En juist aan die randen ontstaan nieuwe beelden, nieuwe vormen van samenzijn, en nieuwe verhalen die verder reiken dan de waan van de dag.
Met het zogenoemde ravijnjaar staat ons veel te wachten. En problemen lijken daarin niet altijd te worden opgelost. En juist daarom is het belangrijker dan ooit om in welzijn, persoonlijke groei en een betekenisvolle cultuur te investeren. Met alle problemen zitten we in ieder geval lekker in ons vel.
Technologie & Ai
In 2025 zetten steeds meer kunstenaars AI in: als sparringpartner, als schetsmachine, als mede-maker. Van choreografie tot visuele kunst, van tekst tot muziek. De tools liggen voor het grijpen. Maar met die groei komt ook een nieuwe gevoeligheid.
Voor 2026 wens ik dat we ons niet alleen laten leiden door wat technisch kan, maar ook stilstaan bij wat artistiek klopt. Want naast snelheid en output groeit de behoefte aan betrouwbaarheid en herkomst. Waar komt een idee vandaan? Wat zit erin aan menselijk proces, aan gevoeligheid, aan ervaring? De waarde van het ‘originele’ kunstwerk verschuift — niet per se richting uniekheid, maar richting authenticiteit en afzender.
En dan is er nog de energievraag. AI is niet neutraal. Elke prompt, elke render, elke dataset verbruikt stroom — en vaak veel. Voor 2026 wens ik dat we niet alleen nadenken over wat AI voor ons kan doen, maar ook over wat het kost. Milieu, tijd, aandacht. Wat willen we automatiseren — en wat juist níet?
Misschien wordt de echte luxe in 2026: iets maken met alleen een lichaam, een stem, een ruimte, en een idee.
Tekorten
We leven in een tijd van structurele tekorten en dit wordt alleen maar meer. Niet alleen in geld, maar ook in ruimte, tijd, aandacht, mensen, woningen, energie, grondstoffen, water… Het is alsof de rek er overal uit is.
Voor kunstenaars betekent dit niet alleen dat het ‘lastiger’ wordt, het betekent dat we moeten denken in nieuwe combinaties. En dat is precies waar we goed in zijn. Wat als we tekorten niet alleen zien als een gebrek, maar ook als een aanleiding om anders te denken en nieuwe structuren te ontwerpen? We moeten leren delen, ruilen, stapelen, combineren. Ruimte én functie. Tijd én zorg. Kunst én klimaat.
kortom we komen er steeds meer achter dat de wereld niet maakbaar is. Authenticiteit, zingeving en moreel kompas zijn geen soft skills. Maar hetgeen waar op moeten kunnen terugvallen in moeilijke tijden. Daarom mijn wensen voor 2026. Geen voorspellingen, maar hoopvolle richtingen. Geen trends om te volgen, maar lange duurzame lijnen.
Vind je het leuk om mijn andere Wishlist’s te lezen? Dat kan zeker…:)
